Gazaltı kaynağı (MIG/MAG kaynağı olarak da bilinir), Metal Inert Gas (MIG) ve Metal Active Gas (MAG) kaynağı olmak üzere iki ana türü olan bir kaynak yöntemidir. Bu kaynağın temel prensibi, bir eriyik metal elektrot telinin, kaynağı yapılacak malzeme ile birleşmesi için elektrik arkı oluşturularak ısıtılmasıdır. Ark, bir koruyucu gaz ile korunur, bu da kaynak dikişinin oksitlenmesini ve kirlenmesini engeller.
Gazaltı Kaynağının Temel Özellikleri:
- Koruyucu Gaz Kullanımı: Gazaltı kaynağında, kaynak bölgesini dış etkenlerden (oksitlenme, nem, hava kirleticileri gibi) korumak için bir gaz kullanılır. Bu gaz, kaynak sırasında elektrot ve kaynak bölgesinin etrafında bir koruma sağlar.
- MIG kaynağında kullanılan gaz, genellikle argon, helyum veya bunların karışımlarından oluşur. Bu gazlar, kaynağın yapıldığı metalin oksitlenmesini engeller.
- MAG kaynağında ise, genellikle karbondioksit (CO₂) veya karışımlar kullanılır. Bu gazlar, bazı metallerin kaynağında daha iyi sonuçlar elde edilmesini sağlar.
- Eriyik Elektrot Tel: Kaynak sırasında kullanılan elektrot tel, sürekli olarak beslenir ve ark ile ısınarak erir. Bu tel, kaynağı yapılacak malzeme ile birleşir.
- Elektrik Arkı: Kaynak işlemi sırasında, elektrot ile iş parçası arasında oluşan elektrik arkı, metalin yeterli sıcaklığa ulaşarak erimesini sağlar. Eriyen metal, kaynak dikişini oluşturur.
- Esneklik ve Hız: Gazaltı kaynağı, özellikle kalın metal parçaları kaynatırken yüksek hızda çalışma imkanı sunar. Aynı zamanda, otomatik ve yarı otomatik sistemlerde çok esnektir.
Gazaltı Kaynağının Türleri:
- MIG Kaynağı (Metal Inert Gas): Bu türde, elektrot telini eritirken kullanılan koruyucu gazlar inert gazlardır (örneğin argon veya helyum). Bu, kaynağı yapılacak malzemenin oksitlenmesini önler ve temiz bir kaynak dikişi elde edilmesini sağlar. MIG kaynağı, özellikle alüminyum, paslanmaz çelik ve bakır gibi metallerin kaynağında yaygın olarak kullanılır.
- MAG Kaynağı (Metal Active Gas): MAG kaynağında, koruyucu gaz olarak aktif gazlar (örneğin karbondioksit ya da karbondioksit ile argon karışımları) kullanılır. Bu gazlar, kaynak sırasında bazı kimyasal reaksiyonlar oluşturarak kaynağın kalitesini etkileyebilir. MAG kaynağı, genellikle karbon çelikleri ve düşük alaşımlı çeliklerin kaynağında kullanılır.
Gazaltı Kaynağının Avantajları:
- Yüksek Hız: Kaynak işlemi hızlıdır ve büyük parçaların kaynağında verimlilik sağlar.
- Temiz ve Güvenli: Koruyucu gaz kullanımı sayesinde kaynak bölgesindeki oksitlenme ve kirlenme önlenir.
- Kolay Kullanım: Yarı otomatik ya da tam otomatik makinelerle yapılabilmesi, operatörün işini kolaylaştırır.
- Farklı Malzemelerde Kullanım: Alüminyum, paslanmaz çelik, karbon çelikleri, bakır gibi çeşitli metallerin kaynağında kullanılabilir.
- Düşük Duman: Diğer bazı kaynak yöntemlerine göre daha az duman üretir.
Gazaltı Kaynağının Dezavantajları:
- Rüzgar ve Dış Etkilerden Etkilenme: Açık havada ya da rüzgarlı ortamlarda kaynak yapmak zordur, çünkü koruyucu gaz rüzgarla savrulabilir ve kaynak dikişini kirletebilir.
- İleri Düzey Ekipman Gereksinimi: Kaynağın daha kaliteli ve verimli olabilmesi için, doğru gaz karışımları ve yüksek kaliteli ekipman gereklidir.
- Elektrot Teli Kullanımı: Sürekli tel besleme sistemi, daha fazla bakım ve dikkat gerektirir.
Gazaltı Kaynağının Kullanım Alanları:
- Otomotiv Sanayi: Otomobil üretim hatlarında, özellikle şasi ve yapı parçalarının kaynatılmasında yaygın olarak kullanılır.
- Gemi İnşaatı: Gemi yapımında kullanılan çelik parçaların kaynağında sıkça tercih edilir.
- Yapı İnşaatı: Çelik yapılar ve ağır makinelerin montajında kullanılır.
- Ağır Endüstriyel Uygulamalar: Boru hatları, enerji santralleri gibi büyük projelerde kullanılır.
Özetle, gazaltı kaynağı, yüksek verimlilik, temizlik ve esneklik sunan bir kaynak yöntemidir. Hem endüstriyel uygulamalarda hem de çeşitli metal işleme alanlarında oldukça yaygın olarak kullanılır.